فشار سياسي براي سانسور نقش مسلمانان در تاريخ هند

جواد محرمي
سينماي هند طي سال‌هاي اخير علاقه زيادي به بازنمايي تاريخ اين كشور نشان داده‌است و به طور طبيعي نقش مسلمانان را نمي‌توان در روايت‌هاي تاريخي ناديده گرفت. اين مسئله‌اي است كه هندوهاي افراطي آن را بر نمي‌تابند. اخيراً يك سياستمدار هندي كه از رهبران حزب راستگراي «بهاراتيا جاناتا» است و «نارندرا مودي» رئيس‌جمهور هند به آن تعلق دارد براي بريدن سر «پادوكن» بازيگر و «بهانسالي» كارگردان فيلم «پادماواتی» 1/5 ميليون دلار جايزه تعيين كرده‌ است. او اين فيلم را به ارائه تصويري اشتباه از پادميني ملكه افسانه‌اي هندوها متهم كرده است.«پادماواتي» داستان زندگي ملكه مشهور قرن چهاردهمي را روايت مي‌كند. مسلمانان با وجود اينكه در هند اقليت محسوب مي‌شوند،‌ اما همواره در تاريخ و فرهنگ هندوستان نقش پررنگي ايفا كرده‌اند و اين مسئله‌اي است كه هندوهاي افراطي سعي در كتمان آن دارند، البته نقش سياسي مسلمانان در هند پس از سيطره انگلستان بر اين كشور به تدريج كاهش پيدا كرد و اين سياستي بود كه انگليسي‌ها به شدت آن را دنبال مي‌كردند ‌چراكه بيش از همه صف‌آرايي مسلمانان در هند مقابل استعمار بريتانيا مشهود بود.    احساس خطر از نقش تاريخي مسلمانان
واكنش خشونت‌طلبانه هندوهاي افراطي به فيلمي كه كارگردان آن اذعان دارد در آن سعي كرده چهره مثبتي از هندوها به نمايش بگذارد و اتهام‌ها به مثبت نشان دادن نقش مسلمانان را تكذيب مي‌كند،‌موضوعي عادي به نظر نمي‌رسد. رئيس‌جمهور فعلي هندوستان يكي از افراد حزب «بهاراتيا جاناتا»ي هند است؛ كسي كه از او به عنوان يك هندوي افراطي ياد مي‌شود و اخيراً به شكلي عيان پاي بنيامين نتانياهو رئيس‌جمهور منفور رژيم صهيونيستي را نيز به اين كشور باز كرد و تعدادي از بازيگران هندو مذهب اين كشور را نيز مجبور كرد در ضيافتي با نتانياهو شركت كنند، هر چند بازيگران مشهور مسلمان هندي اين ضيافت را تحريم كردند. معمولاً در هند اغتشاشات هندوها با شايعه‌ها به راه مي‌افتد، مانند شورش‌هاي پرخون و خونريزي و درگيري‌هايي كه بر سر ادعاهاي دروغين كشتن گاوها توسط مسلمان‌ها به پا مي‌شود. گاو در فرهنگ هندوها مقدس است، اما اين مرتبه بلوايي كه در مورد «پادماواتی» به وجود آمده پيچيده‌تر است. «ديپيكا پادوكونه» يكي از مشهورترين و گران‌ترين ستاره‌هاي باليوود در فيلم پادماواتی نقش ملكه و «رانوير سينگ»، نقش «علاء‌الدين خلجي» را در فيلم بازي مي‌كنند. اعضاي راجپوت كارني سنا، گروهي كه با طايفه مبارز راجپوت پيوند دارند، پيش از اين مدعي شدند كه «پادماواتی» با به تصوير كشيدن رابطه عاشقانه‌‌ ميان ملكه (با نقش‌آفريني پادوكن) و مهاجمي مسلمان (پادشاه علاءالدين خلجي) تاريخ را تحريف كرده است. وقتي ويدئو كليپي از فيلم منتشر شد، اين گروه خشمگين‌تر شدند. گروه راجپوت كارني سنا فراخوان اعتصاب سراسري را داده و از تهديد به قتل پادوكن بازيگر و بهانسالي كارگردان حمايت كرد.   تهديد به مرگ ستاره باليوود
فيلم نگاهي به حمله «علاء الدين خلجي» به قلمرو «كاست راجپوت» دارد كه ملكه آن «پادماواتي» با زيبايي‌اش دل از او ربوده است. گروه‌هاي افراطي هندو اين فيلم را توهين به «الهه هندو» و «تحريف تاريخ» تلقي كرده‌اند. آنها بيشتر به صحنه‌اي اعتراض دارند كه در آن پادشاه مسلمان رؤياي نزديكي با ملكه هندو را مي‌بيند. «سانجاي ليلا بهانسالي»، كارگردان فيلم مي‌گويد چنين صحنه‌اي در فيلم وجود ندارد. مورخان هندي معتقدند در حالي كه «خلجي» يك حاكم واقعي است، ملكه «پادماواتي» شخصيتي خيالي است. سازندگان فيلم مي‌گويند نام ملكه فيلم برگرفته از يكي از شعرهاي حماسي شاعر هندوي قرن شانزدهم «ملك محمد جائيسي» است.كارگردان فيلم در ويدئويي با اشاره به اينكه اعتراض‌ها ناشي از سوءتفاهم است، مي‌گويد: ما فيلم را بسيار مسئولانه و با در نظر داشتن عزت و شأن راجپوت‌ها ساختيم. مي‌خواهم بار ديگر تأكيد كنم كه هيچ سكانس خيال‌پردازانه‌اي ميان ملكه پادميني و علاءالدين خلجي نيست يا هيچ نمايي كه به فردي لطمه بزند. پادوكن نيز كه در فيلم هاليوودي «سه ‌ايكس» با وين ديزل همبازي بود، در واكنش به اين اعتراض‌ها گفته‌است: كاملاً ناخوشايند است. درگير چه شده‌ايم؟ به عنوان يك ملت به كجا رسيده‌ايم؟ به قهقرا رفته‌ايم. ما به تنها افرادي كه پاسخگو هستيم، هيئت سانسور است. من اطمينان دارم كه هيچ چيزي مانع نمايش «پادماواتي» نخواهد شد.     خشونت براي خودسانسوري در سينما
اعتراض‌هايي كه با تهديد به قتل در سينماي هند خود را نشان مي‌دهد، قاعدتاً نمي‌تواند مردمي تلقي شود،‌به خصوص كه اينبار يك مقام مشهور سياسي شخصاً وارد معركه شده و عليه يك بازيگر و فيلمساز شمشير كشيده است. تهديدها و رويكردهاي خشونت‌طلبانه مي‌تواند منجر به اين شود كه فيلمسازان هندي پس از اين در ساخت فيلم‌هاي تاريخي نسبت به تصوير كشيدن نقش مسلمانان دست به خودسانسوري بزنند. تهديد به قتل يكي از مشهورترين بازيگران زن و يك كارگردان برجسته با واكنش سريع در هند روبه‌رو شد. تعدادي از ديگر رهبران حزب بهاراتيا جاناتا و رامالينا ردي ‌وزير ايالت كارانتاكاي جنوبي، دستور حفاظت از پادوكن و خانواده‌اش را دادند. يكي از مقام‌هاي رسمي حزب بهاراتيا جاناتا نيز حرف‌هاي سوراج‌پل آمو را محكوم كرد و گفت كه مجازاتي براي او در نظر خواهد گرفت. اعضاي يكي از احزاب هندو به سينماها خسارت وارد كردند، پوسترهاي «پادماواتي» را آتش زدند و رانوير سينگ بازيگر نقش پادشاه علاءالدين خلجي را تهديد كردند كه پاهايش را مي‌شكنند. واكنش خشونت‌آميز به نمايش فيلم «پادماواتي» نشان از طغيان محافظه‌كاران در هند دارد. بعضي از اعضاي حزب بهاراتيا جاناتا تلاش مي‌كنند نقش مسلمانان را در فرهنگ و تاريخ هند به حداقل برسانند. اخيراً اعضاي اين حزب دولتي ادعاي دروغيني را مطرح كردند كه عمارت تاج‌محل در محلي بنا شده كه پيش‌تر معبد هندوها بوده است و تاج‌محل نمادي از فرهنگ هند نيست. اين ادعا شباهت زيادي به ادعاهايي دارد كه صهيونيست‌ها درباره مسجد‌الاقصي در بيت‌المقدس مطرح مي‌كنند. تاج‌محل را شاه جهان از پادشاهان مسلمان سلسله مغول ساخته است؛بنايي كه يكي از عجايب هفت‌گانه جهان قلمداد مي‌شود و بسياري از مردم جهان اين بنا را به عنوان نماد هند مي‌شناسند و مورد احترام همه مردم هند تلقي مي‌شود. هر چند در گذشته بعضي از اعضاي احزاب دست راستي به خاطر تهديد‌هاي خشونت‌طلبانه عليه مسلمانان و حتي غيرمسلمانان در هند دستگير شده‌اند،‌اما به ندرت دولت تعقيب قضايي آنها را خواستار شده است. جنجال‌هاي اخير در هند بر سر اكران يك فيلم را بايد فشار سياسي ديگري عليه نقش مسلمانان در كشور پهناور هندوستان تلقي كرد؛ فشارهايي كه نمي‌تواند با علاقه و دوستي غيرعادي و بي‌سابقه رئيس‌جمهور و حزب تندرو هند با رژيم صهيونيستي بي‌ارتباط باشد. 
سایر اخبار این روزنامه